Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
TelefonyLogopedia to szeroka dziedzina i z roku na rok przybywa w gabinetach coraz więcej przypadków, wymagających podejścia interdyscyplinarnego.
Logopedzi współpracują z fizjoterapeutami, ortodontami, osteopatami, neurologami, psychologami i terapeutami integracji sensorycznej. W głównej mierze w gabinetach dominują mali pacjenci, dzieci, które wymagają kompleksowej diagnozy i terapii. Często jest to dyslalia, zaburzenia miofunkcjonalne, deficyty poznawcze, zaburzenia rozwojowe itp. Wielu logopedów pracując z dziećmi nie do końca widzi się w roli prowadzącego terapię logopedyczną z dorosłymi. Jednak z upływem lat, gdy nasz zawód staje się coraz bardziej popularny i zauważalne są efekty regularnej terapii logopedycznej coraz więcej osób dorosłych z wadami wymowy, dysfagią, dyzartrią, afazją, ale też trudnościami w mowie spowodowanymi różnymi zaburzeniami neurologicznymi decyduje się na terapię logopedyczną.
Od czego warto zacząć, gdybyś chciał rozpocząć swoją przygodę z dorosłymi pacjentami?
Z mojego doświadczenia wiem, że oprócz fachowej literatury i szkoleń skierowanych do tej konkretnej grupy warto na żywo zobaczyć takich pacjentów. Dobrym rozwiązaniem mogą być wolontariaty w ośrodkach dziennych, ośrodkach rehabilitacji poudarowej, miejscach, gdzie spotykają się osoby z chorobą Alzheimera. Kilka godzin dziennie daje bardzo duży obraz i możliwość spojrzenia z perspektywy codziennego funkcjonowania osób np. po incydentach neurologicznych, z jakimi - oprócz mowy - problemami muszą się mierzyć one oraz ich rodziny. By podjąć się terapii dorosłych pacjentów ważne jest by dokładnie zapoznać się z anatomią człowieka, budową mózgu i jego funkcjonowaniem. Dzięki temu nie obce będą nam terminy, z którymi spotkamy się analizując wyniki badań. W rozmowie z rodziną pacjenta powinniśmy posługiwać się profesjonalnym słownictwem i potrafić w przystępny sposób wyjaśnić, z czym wiąże się dane zaburzenia i na czym polega. To, co według mnie najważniejsze w terapii, a często nie mówi się o tym na studiach to podejście i nasze nastawienie. Każdy logopeda powinien posiadać specyficzne cechy charakteru, żeby wykonywać ten zawód, ale w przypadku osób dorosłych wydaje mi się, że te cechy powinny występować razy dwa, mówię tu o: empatii, zrozumieniu, gotowości do słuchania. Jesteśmy terapeutami nie tylko dla konkretnego pacjenta, ale też całej jego rodziny. Pomagamy w powrocie do zdrowia i normalnego funkcjonowania. Bierzmy też pod uwagę, że rodzina pokłada w nas ogromne nadzieje, z wyczuciem i ogromną wrażliwością czasem trzeba powiedzieć słowa, które nie dają nadziei na poprawę, ale na utrzymanie dotychczasowego stanu.
W przypadku osób dorosłych logopedzi mogą zająć się wieloma wyzwaniami, od problemów z artykulacją i płynnością po zaburzenia poznawczo-komunikacyjne wynikające z udarów lub zaburzeń neurologicznych. Jeśli uważamy, że dobrze sprawdzilibyśmy się w którejś z dziedzin warto rozważyć, szkolić się i doczytywać, tak by wyspecjalizować się w danej dziedzinie. Oto kilka propozycji terapii osób dorosłych:
Terapia wad wymowy, terapia miofunkcjonalna, terapia pacjentów ortodontycznych: Poprawa klarowności i precyzji dźwięków mowy, prowadząca do lepszej komunikacji i zrozumienia. Poprawa warunków zrgryzowych i prawidłowej pozycji spoczynkowej języka. Pomoże zwiększyć pewność siebie w sytuacjach społecznych i zawodowych.
Terapia głosu: Poprawa zdrowia głosu ze zmniejszonym obciążeniem, chrypką lub trudnościami w projektowaniu. Terapia głosu umożliwia osobom skuteczne używanie głosu w pracy, interakcjach społecznych i dla dobrego samopoczucia. Częstą grupą naszych odbiorców będą tu zawody pracujące głosem: nauczyciele, aktorzy.
Terapia połykania: odzyskanie bezpiecznego i wydajnego połykania, promowanie niezależności i zmniejszenie ryzyka aspiracji (przedostania się pokarmu lub płynu do płuc). Terapia połykania może znacząco poprawić jakość życia, zwłaszcza u osób z problemami zdrowotnymi wpływającymi na połykanie.
Leczenie dysfunkcji strun głosowych (VCD): Lepsza kontrola nad strunami głosowymi i radzenie sobie z ukrytymi czynnikami wywołującymi trudności w oddychaniu i problemy z głosem. Leczenie VCD może pomóc osobom odzyskać kontrolę nad strunami głosowymi.
Terapia języka pragmatycznego: Zwiększona zdolność rozumienia i nawigowania w społecznych sygnałach komunikacyjnych. Udział w terapii języka pragmatycznego pozwala jednostkom budować silniejsze relacje, skuteczniej uczestniczyć w rozmowach i pewniej poruszać się w sytuacjach społecznych.
Terapia afazji: Poprawa rozumienia języka i umiejętności ekspresji u osób z afazją spowodowaną udarem lub urazem mózgu. Terapia afazji może pomóc im odzyskać pewien poziom niezależności i komunikacji z bliskimi.
Terapia płynności: Zmniejszenie jąkania się lub niepłynności mowy, co prowadzi do płynniejszej i pewniejszej komunikacji. Terapia jąkania może znacząco wpłynąć na poczucie własnej wartości i interakcje społeczne.
Terapia dyzartrii: Przy tego rodzaju zaburzeniach wynikających z uszkodzenia różnych struktur mózgu oraz dróg nerwowych sterujących mięśniami biorącymi udział w tworzeniu mowy logopeda będzie proponował ćwiczenia oddechowe, artykulacyjne i fonacyjne w celu poprawy jakości głosu i zmniejszenia wysiłku podczas mówienia.
Terapia po laryngektomii: Głównym celem terapii będzie przywrócenie zdolności do pełnej komunikacji słownej z otoczeniem oraz wsparcie chorego i jego rodziny.
Terapia funkcji wykonawczych: Ulepszone umiejętności poznawcze, takie jak planowanie, organizowanie, ustalanie priorytetów i rozwiązywanie problemów, które są kluczowe dla skutecznej komunikacji, zwłaszcza dla osób z upośledzeniem funkcji poznawczych. Może poprawić ich zdolność do jasnego wyrażania siebie i uczestniczenia we wszystkich aspektach komunikacji.
Terapia poznawczo-komunikacyjna: Poprawa zdolności myślenia, przetwarzania informacji i skutecznego używania języka u osób z wyzwaniami poznawczymi, na przykład u dorosłych osób z ASD. Terapia poznawczo-komunikacyjna może poprawić ich ogólne umiejętności komunikacyjne i uczestnictwo w życiu codziennym.
Podstawą skutecznej terapii logopedycznej w przypadku osób dorosłych jest kompleksowa ocena. Początkowe badanie zazwyczaj obejmuje szczegółowy wywiad mający na celu omówienie historii choroby, trudności w komunikacji i doświadczeń życia codziennego. Można również przeprowadzać testy standaryzowane w celu oceny określonych obszarów, takich jak: produkcja mowy, rozumienie języka, funkcja połykania lub umiejętności poznawcze. Przydatna jest obserwacja podczas rozmowy lub symulowanych zadań, aby lepiej zrozumieć mocne i słabe strony komunikacyjne.
Po wstępnym badaniu logopeda rozpoczyna współpracę w celu opracowania spersonalizowanego planu terapii. Ten plan określa konkretne cele, w tym poprawę przejrzystości mowy, odzyskanie utraconego słownictwa, radzenie sobie z jąkaniem lub tworzenie bezpieczniejszych technik połykania. Logopeda wyjaśnia pacjentowi i jego rodzinie logikę każdego celu i omawia zalecane przez siebie podejścia terapeutyczne.
Terapia dla dorosłych wydaje się wciąż być niszą, którą warto poznać i poszerzać swoje umiejętności na tym gruncie. Wydaje się to dobrym rozwiązaniem w dobie, gdy logopedia staje się coraz bardziej popularna także w tej grupie wiekowej.
Autorka: Iwona Stanicka, neurologopeda
Pełna lista naszych szkoleń: kliknij tutaj
Umów się na wizytę
Wybierz specjalistę, u którego chcesz się poradzić: logopeda, neurologopeda, audiolog, trener emisji głosu i oddechu, psycholog, terapeuta Elektrostymulacji Logopedycznej
Tel.: +48 881 527 414