W dzisiejszym wpisie chcę przyjrzeć się m.in. przyczynom i czynnikom wywołującym zaburzenia CAPD. Co jest powodem tych zaburzeń?
Najczęstsze czynniki ryzyka to:
- przedwczesne urodzenie (wcześniactwo),
- długi, trudny poród,
- problemy okołoporodowe, niedotlenienie w czasie porodu,
- neuroinfekcje i infekcje wirusowe w okresie noworodkowym,
- uszkodzenia centralnego układu nerwowego,
- zatrucia toksyczne,
- częste przewlekłe choroby ucha środkowego,
- genetyka.
Poza powyższymi, zaburzenia przetwarzania słuchowego mogą powstać również w wyniku:
- nadmiernej stymulacji bodźcami wzrokowymi oraz słuchowymi - można tu wymienić oglądanie telewizji, bajek, zbyt duży dostęp dzieci do multimediów, gier komputerowych, tabletów, telefonów itp.,
- tzw. deprywacji słuchowej (ograniczenia odbioru bodźców słuchowych),
- zbyt późnego lub niewłaściwego protezowania ubytków słuchu (aparatowania),
- niedotlenienia w czasie snu.
Wśród zaburzeń przetwarzania słuchowego wyróżnia się trzy podtypy:
- rozwojowe - występuje u dzieci z objawami APD, których czułość słuchu jest w normie i nie stwierdzono u nich innej przyczyny zaburzeń słuchu ani czynników ryzyka.
- nabyte - prawdopodobnie pojawia się na skutek niekorzystnych zdarzeń z okresu płodowego i noworodkowego, np. wylewy, niedotlenienie, wcześniactwo, wysoki poziom bilirubiny, cytomegalia, toksoplazmoza, infekcje.
- wtórne - występuje na skutek deprywacji słuchowej, często po niedosłuchach przewodzeniowych.
CAPD może dawać różne obrazy. Najczęściej spotyka się trzy profile kliniczne, w każdym z nich dominują nieco odmienne deficyty:
1) dominujące są zaburzenia uwagi słuchowej i rozumienia mowy w hałasie - ten typ to ok. 30% wszystkich APD. Podstawowe trudności w tym profilu to: problemy z rozumieniem mowy w niekorzystnych warunkach akustycznych (hałas) oraz mowy zniekształconej, deficyty uwagi słuchowej i pamięci krótkotrwałej. Może tutaj też wystąpić za mała lub za duża przerzutność uwagi oraz ograniczona umiejętność wybiórczości dźwięków.
2) dominujące są zaburzenia słyszenia na poziomie fonologicznym - jest to najczęściej występujący profil CAPD. Objawia się on problemami z różnicowaniem głosek, trudnościami w czytaniu i pisaniu. Równolegle bardzo często występują też wady wymowy, zubożenie słownictwa czynnego, trudności w budowaniu dłuższych wypowiedzi.
3) dominujące są zaburzenia integracji pomiędzy półkulami mózgu przez ciało modzelowate - zaburzona jest integracja słuchowo-wzrokowa. Tutaj najczęstszymi deficytami będą problemy w zakresie percepcji procesów czasowych, problemy z zadaniami wymagającymi wyraźnej współpracy obu półkul (np. czytanie i pisanie, rozumienie ze słuchu, taniec, rysowanie), trudności w zakresie rozumienia prozodii.
Tak, jak wspomniałam poprzednio dzieci z zaburzeniami CAPD mają liczne trudności. Najbardziej widoczne stają się one, gdy dziecko idzie do szkoły i zaczyna mieć kłopoty z nauką (np. problemy z czytaniem, pisaniem, zrozumieniem poleceń nauczyciela). Właśnie dlatego dzieci z APD są często postrzegane są jako mniej zdolne, nieuważne, rozkojarzone, leniwe, niegrzeczne... A tymczasem mają poważny problem, tylko mało kto o nim wie i trudno go "wyłapać". Łatwo się męczą przy czynnoścach wymagających koncentracji na bodźcach słuchowych, przez to również mają kłopot z utrzymaniem uwagi, nie potrafią zablokować dostępu do bodźców nieistotnych i niechcianych, co w efekcie powoduje, że wszystko je rozprasza.
Co można wobec tego zrobić? Jak pomóc dzieciom z CAPD? - o tym następnym razem.
Interesuje Cię ten temat? Zajrzyj do oferty szkoleniowej, być może wkrótce w Twoim mieście odbędzie się szkolenie z tego zakresu. A może znajdziesz je w ofercie szkoleń on-line i webinarów:
👉 Szkolenia stacjonarne i online - kliknij tutaj
👉 Webinary - kliknij tutaj
👉 Szkolenia e-learningowe - kliknij tutaj
Umów się na wizytę
Wybierz specjalistę, u którego chcesz się poradzić: logopeda, neurologopeda, audiolog, trener emisji głosu i oddechu, psycholog, terapeuta Elektrostymulacji Logopedycznej
Tel.: +48 881 527 414