Odsłuchaj podcastu tutaj: https://youtu.be/JOO5pvmWN0M

R(odzic): Moje dziecko bardzo ładnie mówi, ale wkłada język między zęby. Czy to niepokojące?

L(ogopeda): Tak, to jest niepokojące. Bo o ile wypowiadane głoski mogą być słyszane jako prawidłowo realizowane, to nie jest to prawidłowa artykulacja. Żadna głoska w języku polskim nie powinna być realizowana z językiem między zębami – delikatnie wsuniętym między zęby, czy wyraźnie wychodzącym z jamy ustnej. ŻADNA z tych realizacji nie jest prawidłowa.

R: Zatem jest to wada wymowy?

L: Zdecydowanie. W tym przypadku mówimy o międzyzębowości inaczej interdentalizmie. Diagnoza logopedyczna umożliwi sprawdzenie, jakie głoski są wypowiadane przez dziecko z językiem między zębami oraz pozwoli nazwać wadę wymowy. Specjalista sprawdzi również, czy język wysuwa się przy określonych głoskach, czy jest może tak, że wysuwa się z ust w sposób niekontrolowany np. w trakcie oddychania. Na pewno logopeda przyjrzy się bardzo uważnie sposobowi połykania, żucia oraz oddychania przez dziecko, żeby móc stwierdzić, jaka jest przyczyna międzyzębowości.

R: Jeżeli międzyzębowość będzie towarzyszyła wadzie wymowy, to jakie głoski mogą być zaburzone?

L: Właściwie każda głoska może być wadliwie realizowana z miejscem artykulacji między zębami. Często spotyka się seplenienie interdentalne, a więc wadliwe wypowiadanie głosek trzech szeregów dentalizowanych: szumiącego (głoski: sz, ż, cz, dż), syczącego (s, z, c, dz) oraz ciszącego (ś, ź, ć, dź). Stosunkowo łatwo o międzyzębowość w przypadku wypowiadaniu głosek zębowych: t, d, n. Niemniej głoski taki, jak: r, l, w, f i inne też  mogą być realizowane z językiem między zębami.

R: Czym właściwie jest „międzyzębowość”?

L: W przypadku wadliwej realizacji głosek mamy do czynienia z deformacją, czyli zniekształceniem wypowiadanych głosek spowodowanym wysuwaniem się między zęby języka w linii środkowej lub z boku jamy ustnej. Mówiąc np. o seplenieniu, obserwujemy, że język przy tym jest spłaszczony, a brak rowka powoduje, że powietrze rozprasza się po całej jego powierzchni.

R: Brak rowka?

L: Tak. Podczas wypowiadania głosek np. syczących powietrze wydostaje się właśnie poprzez rowek, który tworzy się w środkowej części języka. Przy realizacji interdentalnej tego rowka nie ma. Odmianą międzyzębowej realizacji głosek jest artykulacja międzywargowa – interlabialna: podczas artykulacji język wsuwa się między wargi, a wypowiadany dźwięk przypomina głoskę „s” lub „f”.

R: Jakie są przyczyny międzyzębowości?

L: Przyczyny interdentalizmu mogą być bardzo różne. Logopeda, przeprowadzając wywiad z rodzicem koniecznie musi się dopytać o to, jaka jest konsystencja spożywanych przez dziecko pokarmów, co dziecko je najczęściej. Ważne, aby zapytać o czas ssania smoczka, picia z butelki oraz ewentualne ssanie kciuka. Przede wszystkim logopeda jednak diagnozuje sposób połykania przez dziecko. W razie ewentualnych wątpliwości logopeda może, a nawet powinien zlecić konsultację laryngologiczną, ortodontyczną, czy też neurologiczną. Jednoznacznie odpowiadając na pytanie o przyczyny międzyzębowości, powiem, że mogą być bardzo różne, a specjalista musi zadbać o właściwą diagnozę przyczyny i jej wyeliminowanie.

R: Bardzo dziękuję za cenne informacje.

L: Dziękuję również. Zachęcam jeszcze do zapoznania się z artykułem, do którego link jest zamieszczony pod naszą rozmową. Pozwoli on rozwiać nieco mityczne przekonania, że z międzyzębowości się po prostu wyrasta.

http://www.czytelniamedyczna.pl/2169,seplenienie-miedzyzebowe-norma-wiekowa-czy-patologia.html

Na pytania odpowiedziała - logopeda, Sylwia Zasada