Dlaczego należy zwrócić uwagę, kiedy wędzidełko języka jest skrócone, można przeczytać w poprzednim wpisie: Artykuł: Ankyloglossia, czyli kilka słów o skróconym wędzidełku języka. Kontynuując temat, dziś napiszę co robić, kiedy mamy już diagnozę ankyloglosii, czyli o zabiegu przecięcia wędzidełka.
DLACZEGO?
Skrócone wędzidełko ogranicza bądź uniemożliwia dostateczny zakres ruchów języka w jamie ustnej. Zaburza to wiele funkcji, m.in. ssanie, połykanie, wpływa na niewłaściwy rozwój zgryzu, niewłaściwy tor oddechowy, powoduje wady wymowy (seplenienie, rotacyzm i inne) itp. Szerzej o tym pisałam poprzednio. Zatem, przecinamy wędzidełko, aby "uwolnić" język i umożliwić mu dostateczny zakres ruchów, aby prawidłowo jeść, oddychać, uniknąć wad wymowy...
KIEDY?
Najlepiej od razu po urodzeniu, u noworodka. Od pierwszych chwil życia (a nawet wcześniej) dziecko pracuje językiem, tworząc sobie mięśniowy wzorzec ruchu, na którym to wzorcu zbudują się dalsze funkcje (jedzenie, żucie, dojrzałe połykanie, artykulacja). Im wcześniej umożliwimy dziecku prawidłowe ruchy języka, tym lepiej. Dlatego zawsze warto sprawdzić wędzidełko u noworodka. Niestety, frenotomia u maluszków nie jest jeszcze zbyt powszechna. W swojej pracy diagnozuję wiele ankyloglosii u dzieci w wieku nawet 6 lat. Wtedy, jak najbardziej też można, a nawet trzeba, wykonać zabieg. Wskazane jest jak najwcześniej, ale frenotomię można wykonać w każdym wieku. Znam dorosłe osoby, które zdecydowały się na przecięcie.
GDZIE?
Pamiętajmy - akyloglossię diagnozuje logopeda lub lekarz. Lekarzami, którzy specjalizują się w ocenie wędzidełek są ortodonci lub chirurdzy stomatologiczni. Dlatego, aby prawidłowo ocenić język, udajmy się z dzieckiem do logopedy lub POLECONEGO lekarza powyższych specjalności. A na sam zabieg frenotomii udajemy się do ortodonty, chirurga lub chirurga stomatologicznego. Logopeda oceniający wędzidełko zwykle wskaże nam poleconego lekarza.
JAK?
Frenotomię wykonuje się na dwa sposoby: tradycyjnie lub laserowo. Zabieg tradycyjny polega na chirurgicznym przecięciu wędzidełka za pomocą skalpela lub nożyczek chirurgicznych. Drugi sposób to podcinanie laserem chirurgicznym. Profesor Barbara Ostapiuk, która prowadzi wieloletnie badania nad wędzidełkami językowymi rekomenduje tradycyjną metodę przecinania wędzidełka z użyciem nożyczek chirurgicznych.
W obu przypadkach zazwyczaj cały zabieg trwa kilka minut i odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Najpierw lekarz podaje znieczulenie igłą, sprayem lub kremem. Następnie wykonuje przecięcie tkanki. Jeśli używa lasera, naczynka są od razu zamykane, więc nie występuje krwawienie. Po zabiegu zalecany jest masaż miejsca cięcia oraz ćwiczenia rozciągające i pionizujące język . Jedno i drugie powinien nam pokazać logopeda lub lekarz wykonujący frenotomię. Nie bójmy się też o to zapytać, gdyż ma to bardzo duże znaczenie.
Miejsce po przecięciu, w znacznej większości przypadków, szybko i ładnie się goi, zazwyczaj można wykonać ćwiczenia już drugiego lub trzeciego dnia – choć to oczywiście zależy indywidualnie od dziecka.
Na koniec chcę dodać jeszcze kilka słów o tym, jak różnią się kompetencje logopedów i pediatrów, czy laryngologów jeśli chodzi o ocenę wędzidełka. Otóż, my, logopedzi uczymy się o poszczególnych funkcjach języka uwarunkowanych prawidłową ruchomością, a także mamy szerokie spojrzenie na konsekwencje ankyloglosii, czyli zaburzenie tych funkcji. Uczymy się również JAK prawidłowo oceniać długość wędzidełka i zakres ruchomości języka. Służą do tego specjalne próby, testy, badanie powinno być dokładne. Z mojej praktyki wynika, że lekarze stosują przestarzałe metody oceny (wysunięcie języka na brodę czy podniesienie w kierunku podniebienia), które nie są wystarczające. Do niedawna jeszcze panował pogląd, że skrócone wędzidełko można łatwo rozpoznać po charakterystycznym kształcie serduszka na czubku. Błąd! Ponieważ jest to tylko jeden z wielu objawów, który nie będzie występował u wszystkich. Brak "serduszka" o niczym jeszcze nie świadczy. Dlatego nie dajmy się temu zwieść i po rzetelną ocenę wędzidełka udajmy się do logopedy :)
Autor: Maria Brzezińska, logopeda IEL
Interesuje Cię ten temat? Zajrzyj do oferty szkoleniowej, być może wkrótce w Twoim mieście odbędzie się szkolenie z tego zakresu. A może znajdziesz je w ofercie szkoleń on-line i webinarów:
👉 Szkolenia stacjonarne i online - kliknij tutaj
👉 Webinary - kliknij tutaj
👉 Szkolenia e-learningowe - kliknij tutaj
Umów się na wizytę
Wybierz specjalistę, u którego chcesz się poradzić: logopeda, neurologopeda, audiolog, trener emisji głosu i oddechu, psycholog, terapeuta Elektrostymulacji Logopedycznej
Tel.: +48 881 527 414